Decyzja KRRiT w sprawie skargi na audycję pt. (Nie)czyste teorie TVN24
10.04.2017
Przewodniczący Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji podjął decyzję w związku ze skargą z 2 grudnia 2016 r. złożoną przez prof. Wiesława Biniendę reprezentowanego przez pełnomocnika Marię Szonert Biniendę na audycję pt. (Nie)czyste teorie z cyklu pt. Czarno na białym w programie TVN24 wyemitowaną 11 października 2016 r. o godz. 20:25 dotyczącą opisu koncepcji członków zespołu Antoniego Macierewicza na temat katastrofy smoleńskiej.
Działając na podstawie art. 10 ust. 4 ustawy z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji oraz wykonując uchwałę Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z dnia 23 marca Przewodniczący KRRiT nakazał Nadawcy - Spółce TVN SA, zaniechanie działań polegających na niedochowaniu należytej rzetelności i staranności przy zbieraniu oraz wykorzystywaniu materiałów podczas prezentowania problemów objętych tematem audycji.
W ramach postępowania przeprowadzonego w Krajowej Radzie Radiofonii i Telewizji stwierdzono, iż autorzy audycji w rażącym stopniu nie dochowali należytej rzetelności i staranności przy prezentowaniu problemów objętych tematem audycji.
W ocenie KRRiT takie naruszenia, prowadzą do manipulowania prawdą i wprowadzania widzów w błąd. Należy je więc kwalifikować jako wykraczające poza zakres wolności słowa, gdyż nie służą one prawdzie.
Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji poddała wnikliwej analizie doręczone nagranie i stanowisko przedstawione w imieniu nadawcy przez p. Adama Pieczyńskiego, członka Zarządu Spółki TVN SA i Redaktora Naczelnego TVN24, uwzględniając regulacje prawne oraz praktykę orzeczniczą.
Na tej podstawie KRRiT stwierdziła, iż autorzy audycji nie dochowali należytej rzetelności i staranności przy prezentowaniu problemów objętych tematem audycji. Posiadając stosowną wiedzę o wszystkich ustaleniach Zespołu Parlamentarnego ds. Zbadania Przyczyn Katastrofy TU – 154 M, co wynika z treści reportażu i wykorzystanych w nim krótkich fragmentów prezentacji, byli stronniczy poprzez prezentowanie jednej, wybranej interpretacji.
Stosowali niewspółmierne proporcje w prezentowaniu opinii ekspertów z obydwu stron, przy czym strona krytykowana nie miała żadnej możliwości odniesienia się do tak kategorycznej i jednoznacznej oceny.
Podkreślić przy tym należy, iż Krajowa Rada nie analizowała i nie odnosiła się do materii prac Zespołu, a jedynie oceniła dziennikarską rzetelność w prezentacji sporu.
Przeprowadzona analiza pozwala uznać, iż audycja nie została przygotowana z zachowaniem rzetelności dziennikarskiej, rozumianej zarówno jako ustawowy wymóg prawny, jak i zobowiązanie wynikające z zasad etyki zawodu dziennikarskiego. KRRiT podkreśla, że wśród obowiązków dziennikarskich jako jeden z podstawowych ustawodawca wymienił wymóg szczególnej staranności i rzetelności dziennikarskiej, co znajduje uzasadnienie nie tylko w szczytnych celach tego zawodu i jego społecznej roli, ale także w ogromnej sile oddziaływania na odbiorców, ich przekonania i opinie
.
Prawo prasowe w art. 12 ust.1 pkt 1 zobowiązuje dziennikarza do zachowania szczególnej staranności i rzetelności przy zbieraniu i wykorzystywaniu materiałów, co oznacza zarówno obowiązek sprawdzenia zgodności z prawdą uzyskanych wiadomości, jak i przedstawienia stanowisk innych osób, a zwłaszcza tych poddanych krytyce.
KRRiT zatem uznała, że w omawianym materiale TVN24 dziennikarze zaniechali przestrzegania obowiązków wynikających z przepisów prawa oraz zasad deontologii zawodowej.
