Monitoring kampanii prezydenckiej w telewizji
24.09.2015
Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji w związku z wyborami na urząd Prezydenta RP przeprowadziła analizy kampanii wyborczych prowadzonych w serwisach informacyjnych oraz audycjach publicystycznych w mediach publicznych i komercyjnych przed pierwszą i drugą turą wyborów.
KRRiT analizowała w sposób ilościowy (ekspozycję bohaterów i tematów) kampanię wyborczą w głównych wydaniach serwisów informacyjnych – Wiadomości (TVP1), Panorama (TVP2), Fakty (TVN), Wydarzenia (Polsat) i Informacje Dnia (TV Trwam) – emitowanych w dniach 2-8 maja oraz 11-22 maja. Ponadto, w sposób szczegółowy (zarówno ilościowy, jak i jakościowy, uwzględniając indeksy misji publicznej) analizowała audycje publicystyczne Telewizji Polskiej (TVP1, TVP2, TVP Info), TVN24, Polsat News oraz TV Trwam, emitowanych w dniach 24 kwietnia - 8 maja oraz 11 maja - 22 maja.
Analiza audycji publicystycznych wyemitowanych w kampanii została przeprowadzona w oparciu o art. 21 pkt.1 Ustawy o radiofonii i telewizji, który określa misję nadawcy publicznego. Przyjęcie takiego założenia pozwoliło na porównanie audycji nadawanych na antenach mediów publicznych i prywatnych. Nadawcy publiczni są ustawowo zobligowani do realizacji misji publicznej, w przypadku nadawców komercyjnych kategorie składające się na pojęcie misji można potraktować jako pożądane cechy przekazu informacyjnego i publicystycznego.
Uwzględniając wnioski i uwagi nadawców, Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji w badaniach porównawczych audycji publicystycznych wzięła pod uwagę kategorie ustawowe takie jak: pluralizm, bezstronność, wyważenie i jakość warsztatową.
Kryteria misji publicznej
Kryteria misji publicznej najlepiej realizowały, podobnie jak w poprzednich kampaniach, Polsat News, TVP1 i TVP Info, a w dalszej kolejności TVN24 i TVP2. W drugiej turze wyborów we wskaźnikach realizacji misji publicznej Polsat News, TVP 1 i TVN 24, w dalszej kolejności TVP Info i TVP 2.
W najmniejszym stopniu kryteria te zrealizowała Telewizja Trwam, co jest konsekwencją braku pluralizmu i wyraźnie pozytywnego stosunku dziennikarzy do przedstawicieli tylko jednej partii.
W pierwszej turze najwyższe wyniki bezstronności uzyskały audycje Polsat News oraz telewizji publicznej. Za najmniej bezstronne zostały uznane audycje Telewizji Trwam.
W drugiej turze w sposób najbardziej bezstronny informacje prezentowano w audycjach telewizji publicznej (identycznie jak w przypadku wyborów samorządowych). Najmniej bezstronne, przede wszystkim ze względu na skrajnie niepluralistyczną ekspozycję i dobór gości do audycji, były programy Telewizji Trwam, w drugiej kolejności TVN 24 ze względu na bardzo emocjonalnie nacechowane zachowanie dziennikarzy połączone z negatywnym stosunkiem prezentowanym wobec niektórych gości.
Niepokojące jest to, że w niewielu audycjach wyemitowanych przed I turą wyborów znalazły się informacje o rzeczywistych prerogatywach prezydenta, co mogło mieć znaczenie w kontekście realizacji składanych przez kandydatów obietnic.
W znacznej mierze dyskusję w mediach zdominowały tematy związane ze sposobem prowadzenia kampanii i sondażami, pozbawiona była ona jednak walorów edukacyjnych i poznawczych.
W drugiej turze wyborów w większej liczbie audycji pojawiły się wątki dotyczące prerogatyw prezydenckich.
Ekspozycja kandydatów na urząd prezydenta
Przeprowadzony monitoring – w części ilościowej – zawiera też zestawienia czasów ekspozycji poszczególnych kandydatów na prezydenta w serwisach informacyjnych i audycjach publicystycznych przed I i II turą wyborów.
Czas ekspozycji kandydatów w I turze
|
Czas ekspozycji w serwisach informacyjnych
|
Czas ekspozycji w audycjach publicystycznych
|
|
Wszyscy badani nadawcy
|
Wszyscy badani nadawcy
|
Andrzej Duda
|
00:30:52
|
02:23:05
|
Bronisław Komorowski
|
00:33:20
|
01:51:55
|
Adam Jarubas
|
00:06:31
|
00:37:58
|
Grzegorz Braun
|
00:04:16
|
00:43:34
|
Jacek Wilk
|
00:04:50
|
00:56:12
|
Janusz Korwin-Mikke
|
00:17:27
|
00:54:38
|
Janusz Palikot
|
00:08:23
|
00:45:02
|
Magdalena Ogórek
|
00:11:00
|
01:06:09
|
Marian Kowalski
|
00:05:16
|
00:49:29
|
Paweł Kukiz
|
00:17:04
|
00:43:36
|
Paweł Tanajno
|
00:03:19
|
00:45:34
|
W drugiej turze nadawcy skupili się, co zrozumiałe, na dwóch kandydatach: Andrzeju Dudzie i Bronisławie Komorowskim. Różnice między oboma kandydatami we wszystkich stacjach były minimalne.
Ekspozycja kandydatów na urząd prezydenta - wszystkie stacje
|
Czas ekspozycji w serwisach
informacyjnych |
Czas ekspozycji w audycjach
publicystycznych |
|
Wszyscy badani nadawcy |
Wszyscy badani nadawcy |
Andrzej Duda |
01:53:07 |
02:27:30 |
Bronisław Komorowski |
02:04:51 |
02:36:41 |
|
Wbrew temu, co stało się przedmiotem dyskusji opinii publicznej, w przypadku analizowanych wieczornych serwisów informacyjnych oraz audycji publicystycznych Telewizji Polskiej nie było znaczącej różnicy w czasach ekspozycji Andrzeja Dudy i Bronisława Komorowskiego.
Ekspozycja kandydatów na urząd prezydenta w audycjach publicystycznych w telewizji publicznej
Andrzej Duda |
Czas ekspozycji |
I tura |
II tura |
00:37:55 |
00:40:07 |
Bronisław Komorowski |
Czas ekspozycji |
I tura |
II tura |
00:00:00 |
00:59:55 |
Ekspozycja kandydatów na urząd prezydenta w serwisach informacyjnych w telewizji publicznej
Andrzej Duda |
Czas ekspozycji |
Tura I |
Tura II |
00:09:25 |
00:40:33 |
Bronisław Komorowski |
Czas ekspozycji |
Tura I |
Tura II |
00:08:24 |
00:41:48 |
Kobiety w kampanii wyborczej
Monitoring kolejny raz wziął pod uwagę obecność kobiet w mediach w czasie kampanii wyborczej. Proporcja kobiet-gości w stosunku do mężczyzn wyniosła mniej niż 15 proc., w drugiej turze wyborów spadła do 12 proc. W przypadku kolejnych już wyborów proporcja ta zdecydowanie różni się od progów parytetowych pojawiających się w debatach publicznych.
Niska ekspozycja kobiet jako uczestniczek życia politycznego jest zjawiskiem niepokojącym, zwłaszcza że w trakcie trwania kampanii prezydenckiej komitety obu głównych ugrupowań polskiej sceny politycznej były kierowane przez kobiety.
W monitorowanej kampanii wyborczej po raz pierwszy w badanych dotychczas kampaniach zachwiany został parytet płci wśród prowadzących na korzyść dziennikarzy-mężczyzn, którzy prowadzili - 61,9 proc. audycji (kobiety jedynie 38,9 proc.).
Raport Telewizyjne audycje publicystyczne – I tura
Raport Telewizyjne audycje publicystyczne – II tura
Raport Telewizyjne serwisy informacyjne – I tura
Raport Telewizyjne serwisy informacyjne – II tura