Pluralizm polskich mediów z perspektywy odbiorców
30.12.2015
Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji publikuje raport „Różnorodność treści informacyjnych w Polsce z perspektywy użytkownika”. Celem badania było sprawdzenie, jak Polacy postrzegają i wykorzystują różnorodność mediów.
Raport jest pierwszym w Polsce badaniem pluralizmu mediów z perspektywy użytkownika. W odróżnieniu od analiz i pomiarów stosowanych w innych opracowaniach, badanie nie ma charakteru rynkowego. Jego głównym celem było wyjaśnienie potrzeb i praktyk odbiorców mediów.
Pluralizm mediów jest istotnym elementem demokracji, jego istnienie przyczynia się do rozwoju bogactwa kulturowego, sprzyja poszerzaniu wiedzy i pełnego korzystania z mediów cyfrowych przez wszystkich użytkowników. Wyraża się przede wszystkim w dostępie do wielu źródeł informowania za pomocą różnych platform (TV, radio, prasa, Internet).
Zdefiniowane w raporcie treści informacyjne to przede wszystkim aktualne, ważne i wiarygodne wydarzenia oraz informacje obejmujące zagadnienia społeczne, polityczne, ekonomiczne, finansowe, istotne dla kształtowania opinii publicznej, a także dotyczące treści związanych z kulturą, rozrywką, stylem życia i sportu.
Z raportu wynika przede wszystkim, że:
· ponad 70 proc. badanych korzysta z przynajmniej siedmiu źródeł treści informacyjnych. 41 proc. sięga po 11 i więcej źródeł. Odbiorcy deklarują, iż porównują aktualne treści informacyjne w kilku źródłach w celu wyselekcjonowania jak najmniej stronniczych treści;
· 45 proc. badanych osób uważa polskie media za wystarczająco pluralistyczne. Wśród powodów braku pluralizmu najczęściej wymieniana jest duża kontrola mediów przez polityków i reklamodawców, pogoń za plotkami i sensacją oraz brak niezależności dziennikarzy;
· odbiorcy mają niewielką wiedzę na temat struktury własności polskich mediów, uważają, że do końca nie można poznać stanu faktycznego finansowania mediów i że znaczną rolę w tej materii odgrywają partie polityczne. Pokazuje to, jak istotnym zagadnieniem jest przejrzystość mediów, która stanowi jeden z podstawowych warunków świadomego odbioru mediów;
· najczęściej wybierane platformy do odbioru treści informacyjnych to telewizja i Internet, 80 proc. dorosłych mieszkańców Polski codziennie lub prawie codziennie korzysta z telewizji. Różni się sposób korzystania z telewizji i Internetu przez osoby młodsze i starsze, młodsi odbiorcy (18 – 30 lat) zdobywają wiadomości głównie z Internetu (47 proc.) oraz z telewizji (36 proc.), 80 proc. grupy odbiorców 60+ czerpie wiadomości przede wszystkim z telewizji;
· 75 proc. z odbiorców 60+ nie korzysta w ogóle z Internetu, co pokazuje wyraźnie problem wykluczenia i luki cyfrowej wśród osób starszych;
· Internet wypiera starsze platformy medialne ze względu na wielość i aktualność udostępnianych informacji oraz możliwość swobodnego dopasowania wybieranej treści do potrzeb indywidualnych. Korzystanie z Internetu ma jednak charakter bardzo selektywny i nie odzwierciedla wszystkich możliwości oferowanych przez tę platformę. Najczęściej wybieranymi źródłami informacji w Internecie są portale informacyjne.
Różnorodność treści informacyjnych w Polsce z perspektywy użytkownika