KRRiT - Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji

Dyskuja o raporcie z udziałem gości odbędzie się w audycji INFO Newsroom na antenie TVP Info, 12 września o godz. 21.15.

Raport jest efektem prowadzonego od 1 do 31 marca 2015 r. monitoringu ośmiu rosyjskich programów telewizyjnych, którego celem była ocena sposobów prezentowania tematów międzynarodowych oraz krajowych. Analiza została przeprowadzona przez słowacką organizację non-profit zajmującą się monitorowaniem mediów MEMO 98 (realizującą podobne projekty w innych krajach od szesnastu lat), Internews Ukraine i Klub Prasy Erewań, Centrum Niezależnego Dziennikarstwa w Mołdawii, Związek Dziennikarzy „Jeni Nesil” z Azerbejdżanu, Białoruskie Stowarzyszenie Dziennikarzy i Gruzińską Kartę Etyki Dziennikarskiej.

Dokument powstał dzięki wsparciu Sekretariatu Forum Społeczeństwa Obywatelskiego Partnerstwa Wschodniego (EaP CSF), Europejskiego Funduszu na Rzecz Demokracji (EED) oraz Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.
 
Monitoring objął osiem głównych rosyjskich programów telewizyjnych: Kanał Pierwszy, Rosja 1, NTV, Russia Today, TV Deszcz, Euronews (serwis w języku rosyjskim), RBK, Pierwszy Kanał Bałtycki (audycje wybranych stacji rosyjskojęzycznych - wideo). Dokonano analizy, która skupiała się na ilości czasu poświęconego każdemu tematowi oraz na zabarwieniu sprawozdań dotyczących istotnych zagadnień politycznych (pozytywnym, neutralnym lub negatywnym). W ramach analizy jakościowej badano programy w odniesieniu do standardów etycznych i zawodowych, takich jak zrównoważenie, dokładność, aktualność, wybór i pozycjonowanie tematów, pomijanie informacji, stosowanie języka nienawiści.
 
Główne cechy przekazów
 
Analiza wykazała, że głównymi celami telewizji rosyjskiej w omawianym okresie było przede wszystkim przedstawianie Ukrainy jako bankruta (na skutek Euromajdanu i spowodowanych nim zdarzeń), potępianie polityki Stanów Zjednoczonych za „naruszanie zasad obowiązujących w relacjach międzynarodowych” oraz tworzenie wizerunku Unii Europejskiej jako bytu kierowanego z Waszyngtonu i krytykowanie jej działań jako niezgodnych z zasadami humanizmu i zdrowego rozsądku.
 
W programach informacyjnych i publicystycznych otwarcie demonstrowano stronniczość, naruszając zasady bezstronnego dziennikarstwa, okazując otwartą sympatię jednej stronie i niechęć drugiej strony sporu.
 
Reportaże i wywiady były zdominowane przez stanowiska i opinie przedstawicieli władz rosyjskich. Nawet, jeśli umieszczano informacje pochodzące z innych źródeł, długość cytowanych tekstów lub komentarzy była nieproporcjonalnie krótsza niż tych, które broniły stanowiska Rosji.
 
Prezenterzy i dziennikarze programów informacyjnych mieszali fakty z własnymi opiniami, często prezentując własną ocenę faktów i zdarzeń. Gospodarze programów talk-show, prezenterzy i reporterzy prezentowali jednolite stanowisko niemal we wszystkich ważnych sprawach, wspierając oficjalne poglądy głoszone przez władze rosyjskie na tematy krajowe i międzynarodowe.
 
W analizowanych programach pojawiały się różne techniki manipulacji, m.in. podawanie informacji niezgodnych ze stanem faktycznym, ich selektywne relacjonowanie, brak transparentności i wiarygodności źródeł, promowanie wersji wydarzeń mających zakłócić ciągi przyczynowo-skutkowe wynikające z ustalonego przebiegu zdarzeń, stosowanie stereotypów, podsycanie emocji, zastraszanie, demonizowanie przeciwnika. Manipulowano zarówno obrazem, jak i ścieżką dźwiękową.
 
Monitoring  udowodnił, że określone cechy kampanii mediów rosyjskich nie wynikają z krótkoterminowych odstępstw od zasad w prezentowanych programach, lecz odzwierciedlają dłuższe i trwałe tendencje. Wynikają one w szczególności z faktu, że politykę redakcyjną tych programów determinują raczej interesy obecnych władz Rosji niż zainteresowania widzów.

W załączeniu:

1. Monitoring rosyjskich kanałów telewizyjnych 2015 - raport.
2. Monitoring rosyjskiej propagandy TV 2015 - prezentacja.
3. Audycje wybranych stacji rosyjskojęzycznych - wideo.