Cyfrowe wyzwania: konferencja dotycząca badań, strategii i praktyki
24.04.2015
22 kwietnia 2015 r. w Bibliotece Uniwersyteckiej w Warszawie odbyła się konferencja zorganizowana przez Instytut Informacji Naukowej i Studiów Bibliologicznych UW oraz Centrum Cyfrowe Projekt: Polska w partnerstwie z Fundacją Orange. Honorowy patronat nad konferencją objęło Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji.
Zakres pojęciowy
Paneliści i uczestnicy konferencji traktowali kompetencje cyfrowe w szerokim ujęciu, jako powiązane z kompetencjami medialnymi, informacyjnymi, informatycznymi i komunikacyjnymi.
Dla kogo?
Konferencja skierowana była do osób zajmujących się tematyką kompetencji cyfrowych: badaczy, bibliotekarzy, animatorów kultury, pracowników instytucji pozarządowych zajmujących się e-integracją, a także przedstawicieli administracji państwowej: ministerstw i urzędów oraz jednostek samorządu terytorialnego.
Powiązania
Tegoroczna konferencja odbyła się w rok po ubiegłorocznej konferencji w tym samym miejscu i pod tą samą nazwą.
Organizatorami poprzedniej konferencji było Laboratorium Gospodarki Cyfrowej Uniwersytetu Warszawskiego oraz Centrum Cyfrowe Projekt: Polska przy współpracy Instytutu Kulturoznawstwa SWPS.
Celem ubiegłorocznej konferencji było dokonanie przeglądu wyników badań empirycznych dotyczących kompetencji cyfrowych, a jej pokłosiem jest tom „
Kultury popularnej” w całości poświęcony problematyce kompetencji medialnych i cyfrowych.
Obszerna relacja z ubiegłorocznej konferencji „Cyfrowe wyzwania”, wraz z przeglądem badań i odesłaniem do nich, znajduje się w Drogowskazie Medialnym pod adresem
http://www.krrit.gov.pl/drogowskaz-medialny/aktualnosci/news,1497,cyfrowe-wyzwania-kompetencje-polakow-w-obliczu-rozwoju-nowych-technologii.html
W jakim celu?
W tym roku organizatorzy konferencji poprosili o namysł, jak można przekuć wiedzę badawczą i doświadczenia pozyskane w projektach na polityki kształtowania działań edukacyjnych. Kwestia ta en jest nie tylko ważna, ale również pilna – Program Operacyjny Polska Cyfrowa (PO PC) na lata 2014-2020, a szczególnie jego trzecia oś poświęcona wyłącznie nabywaniu i rozwojowi e-kompetencji, skłania do namysłu nad efektywnymi sposobami kształtowania umiejętności korzystania z nowych mediów. Za równie ważne organizatorzy uznali budowanie synergii między różnymi źródłami finansowania – w tym Regionalnymi Programami Operacyjnymi oraz Programem Operacyjnym Wiedza Edukacja Rozwój (POWER).
Program tegorocznej konferencji dostępny jest na
http://centrumcyfrowe.pl/cyfrowe-wyzwania-2015-zapraszamy-na-konferencje/ oraz na
http://www.lis.uw.edu.pl/?p=894#more-894
Spostrzeżenia z punktu widzenia uczestnika z sali
-
Warto czekać (już niedługo, jak deklarują organizatorzy) na zapowiadane opublikowanie na wolnej licencji nowego katalogu kompetencji cyfrowych, który opiera się na modelu relacyjnym „każdemu według potrzeb”. Ma to być zbiór zestawów praktycznych umiejętności do zastosowania na różnych etapach życia i wplecionych w inne życiowe kompetencje. Katalog ma dzielić się na trzy poziomy: informatyczne (sprzętowe, sieciowe), informacyjne i funkcjonalne oraz opierać się na tzw. istotnych obszarach życia. Obejmuje on osoby dorosłe, pozostające poza edukacją formalną. Katalog został zrealizowany przez Centrum Cyfrowe Projekt: Polska na zamówienie Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji. Ma służyć jako praktyczne narzędzie do celów szkoleniowych w e-integracji i e-aktywizacji.
-
Warto czekać też na opublikowanie raportu przygotowanego przez Instytut Stosowanych Nauk Społecznych UW na zlecenie Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju w zakresie doświadczeń trenerów i beneficjentów szkoleń z zakresu kompetencji cyfrowych. Dzięki temu badaniu i płynącym z niego praktycznym wnioskom, uczestnicy konferencji mogli zapoznać się z roboczym przybornikiem trenera kompetencji cyfrowych (np. osobom z grup należących do wykluczonych cyfrowo należy przybliżać treści cyfrowe za pomocą analogowych odniesień i analogowego języka).
-
Dostępny jest za to raport ICILS Kompetencje komputerowe i informacyjne młodzieży w Polsce (oraz zbiór danych) przygotowany przez Instytut Badań Edukacyjnych nt. kompetencji cyfrowych polskich gimnazjalistów w perspektywie porównawczej z innymi krajami europejskimi (tzw. badanie ICILS). Jest to badanie niedeklaratywne, oparte na przeprowadzeniu testu wykonaniowego, które mierzy gotowość uczniów do życia w „cyfrowej rzeczywistości”. Badanie sprawdzało, jak gimnazjaliści potrafią ocenić, przekształcić i podzielić się informacją przy użyciu komputera. Polscy uczniowie znaleźli się w czołówce krajów z najwyższymi wynikami - mają kompetencje porównywalne z rówieśnikami z Norwegii, Danii, Australii i Kanady. Istotnie lepsi od nich okazali się tylko Czesi, którzy osiągnęli najwyższe wyniki w ICILS.
-
W ramach podsumowania debaty nt. kierunków interwencji w zakresie kształtowania kompetencji cyfrowych w Polsce jako istotne wskazano m.in.:
-
nietraktowanie kompetencji cyfrowych jako celu samego w sobie;
-
używanie języka korzyści i potrzeb jako elementów motywacyjnych (nabywanie kompetencji cyfrowych służy głównie podnoszeniu jakości życia w konkretnych obszarach); potrzebę większego akcentowania czynników motywacyjnych w nabywaniu kompetencji cyfrowych (jakie efekty przynosi to w życiu? Pokazanie, że użycie narzędzi cyfrowych jest prostsze niż ich nieużycie) oraz konkretnych, praktycznych sposobów korzystania z e-możliwości;
-
traktowanie umiejętności cyfrowych na poziomie czysto funkcjonalnym (np. uczenie wykonania przelewu online czy zrobienia zakupów w sklepie internetowym zamiast standardowego szkolenia z worda i excella dla osób, które nie mają szans na szybkie wykorzystanie tych narzędzi w praktyce);
-
pomiar kompetencji cyfrowych potrzebny jest do badania rezultatów projektów i programów z zakresu e-integracji, a wyniki pomiaru powinny być korelowane z tym, co dzieje się w e-gospodarce;
-
potrzebę skonstruowania narzędzia pomiarowego opartego na teście zadaniowym, podczas którego badający obserwuje, w jaki sposób badany wykonuje kolejne zadania;
-
przeniesienie akcentu z innowacyjnych rozwiązań na innowacyjne sposoby dotarcia do osób nieużywających cyfrowych narzędzi oraz na innowacyjne wykorzystanie istniejących już rozwiązań, w tym rewitalizacja nieużywanych już narzędzi cyfrowych (np. w Wielkiej Brytanii używa się trzydziestoletnich komputerów do nauki programowania).