Nowoczesne, innowacyjne, dobrej jakości – współczesne media publiczne
27.05.2014
O przyszłości mediów publicznych w Polsce i Europie dyskutowali uczestnicy I Międzynarodowej Konferencji Mediów Publicznych, która odbyła się w 4 i 5 czerwca 2014 roku w Krakowie. Organizatorem wydarzenia był Uniwersytet Jagielloński oraz Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji.
W spotkaniu uczestniczyli przedstawiciele świata mediów, naukowcy, reprezentanci organizacji branżowych i zawodowych oraz politycy i medioznawcy. Patronat nad konferencją objął Prezydent RP, Bronisław Komorowski.
Konferencja rozpoczęła się panelem, podczas którego studenci Wydziału Zarządzania i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego przedstawili referaty dotyczące wykorzystania przez media publiczne współczesnych narzędzi komunikacji: blogów, portali społecznościowych, platform interaktywnych. Wspólnie z naukowcami, członkami KRRiT i przedstawicielami spółek radiofonii
publicznej dyskutowano o tym, jak ofertę nadawców publicznych uczynić bardziej atrakcyjną dla współczesnego odbiorcy i jak odbiorcę zaangażować w twórcze tworzenie treści telewizyjnych czy radiowych.
Tego samego dnia w Auli Jagiellońskiej Collegium Maius odbyła się debata naukowców „Ku przyszłości – media publiczne wobec wyzwań współczesnego świata”. -
Pomimo skrajnych opinii wieszczących śmierć telewizji jej oglądalność jest nadal wysoka, a Polska należy pod tym względem do czołówki światowej. Wyraźne są jednak tendencje spadkowe w grupie młodych widzów. Media publiczne muszą zatem implementować nową medialną i społeczną rzeczywistość poprzez zmiany technologiczne i programowe uwzględniające nowy język i estetykę ludzi młodych. Musi je wyróżniać profesjonalizm i rzetelność dziennikarska, jakości programów. Muszą mieć własne serwisy informacyjne, własną twórczość dziennikarską i produkcję filmową, zarówno dokumentalną jak i fabularną, która powinna być odpowiedzią na ofertę komercyjną.M
edia publiczne mogą przeciwdziałać atomizacji społeczeństwa i rozpadowi więzi międzyludzkich poprzez prezentację treści i wartości wspólnotowych: narodowych, ale i europejskich, wspomagać kulturę, naukę, edukację. Za to warto zapłacić wprowadzając ustawę o finansowaniu mediów publicznych. Bo dobre media publiczne to szansa na lepszą debatę publiczną i sprawniejszy system demokracji - powiedział inaugurując debatę Witold Graboś, zastępca przewodniczącego KRRiT.
Podczas dyskusji profesorowie krakowskich uczelni Władysław Stróżewski, Ryszard Tadeusiewicz, Jerzy Vetulani wskazywali na główne zadania mediów publicznych. Zdaniem naukowców powinny one przygotowywać widza do odbioru kultury wysokiej, być innowacyjne i nie bać się ryzyka w wykorzystywaniu nowoczesnych rozwiązań technologicznych, powinny stawiać na wysoką jakość treści, ale także na wysoką jakość przekazu. W czasach, gdy wiedza stała się wartością i przewagą nowoczesnych społeczeństw, media powinny w nowoczesny i profesjonalny sposób konkurować, ale i uzupełniać wiedzę pochodząca z internetu. Uczestnicy dyskusji zgodzili się, że wyższa jakość oferty mediów publicznych może być ważną odpowiedzią na tabloidyzację i wulgaryzację obecnego przekazu medialnego.
W drugim dniu konferencji w Auli Collegium Novum Uniwersytetu Jagiellońskiego o przyszłości mediów publicznych w Europie dyskutowali Ingrid Deltenre, Dyrektor Generalna European Broadcasting Union, prof. Uwe Hasebrink z Hans Bredov Institute oraz Hamburg University, prof. Paula Cordeiro z University of Lisbon, prof. Guy Starkey z Sunderland University w Anglii oraz prof. Jan Kreft z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Wprowadzenia do panelu dokonał Robert Suarez Candel z European Broadcasting Union Media Intelligence, prezentując założenia dokumentu strategicznego
EBU Vision 2020 .
Dokument opisuje zmiany rynku medialnego, jakie dokonały się o latach ubiegłych i prognozy na najbliższy okres. Dokument Vision 2020 formułuje też m.in.10 zaleceń dla nadawców publicznych:
I. Lepiej zrozumieć odbiorców, personalizacja
II. Zwiększyć zaangażowanie i różnorodność
III. Ustawić priorytety oferty; jakość, interaktywność
IV. Stać się najwłaściwszym i najbardziej wiarygodnym źródłem informacji
V. Stać się ważnym dla młodszych odbiorców
VI. Upoważnienie, opieka, dzielenie się i tworzenie wartości dodanej (return to society) w społeczeństwie sieciowym
VII. Przyspieszenie innowacji i rozwoju
VIII. Zapewnić znaczenie (rozpropagować)
IX. Przekształcenie kultury organizacyjnej i metod zarządzania
X. Stworzyć strategię (model, case) dla Mediów Publicznych
Europejska Unia Nadawców, zrzesza 72 nadawców publicznych z 56 krajów, również spoza Europy, oraz 36 członków stowarzyszonych. W październiku 2012 roku, EBU powołała grupę roboczą pod nazwą Vision 2020, która w trakcie prac zebrała opinie ponad 150 członków i ekspertów. Efekt w postaci raportu Vision 2020 przedstawiono podczas Zgromadzenia Ogólnego organizacji pod koniec 2013 roku.
Zwieńczeniem międzynarodowej konferencji były obrady Okrągłego Stołu Mediów. Dyskusja koncentrowała się wokół „Roli mediów publicznych w Polsce, ich społecznych funkcji na tle kierunków i zadań określonych w dokumencie strategicznym EBU Vision 2020”.
- „Wobec zmian, jakie następują w europejskim krajobrazie medialnym, media publiczne nie mogą pozostać w tyle. Jako tzw. „media tradycyjne” stają przed wyzwaniem „media-morfozy” - pisał Karol Jakubowicz w „Nowej ekologii mediów”. Muszą się zatem przekształcać, aby nie pozostawać w tyle. Cyfryzacja, jako główna przyczyna konwergencji, stopniowo przekształca wszystkie media elektroniczne w nowe media: multimedialne, interaktywne, potencjalnie nielinearne, zdolne łączyć komunikację masową z indywidualną. Właśnie personalizacja przekazu zmusza i staje się podstawą do redefinicji mediów publicznych –powiedział Sławomir Rogowski, członek Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji i moderator obrad Okrągłego Stołu Mediów.
Dyskusja toczyła się wokół pięciu najważniejszych problemów i wyzwań dla mediów publicznych w Polsce: finansowania, polityki jakości, optymalizacji zarządzania, nowych technologii i interaktywności rozumianej jako otwartość na potrzeby społeczne.
Uczestnicy zgodzili się, że jednym z podstawowych kryteriów odróżniających media publiczne od konkurencji jest jakość oferty programowej. Odbiorca powinien mieć pewność, że to właśnie nadawcy publiczni zaoferują mu program, którego nie znajdzie w komercyjnej stacji. W ten sposób budowana powinna być też ścisła więź z odbiorcami i przekonanie, że media publiczne są ich mediami, co wiąże się także z łatwiejszym przekonaniem do ich publicznego finansowania. W ocenie dyskutantów wszystkim zmianom, jakie dokonały się na rynku medialnym w ciągu ostatnich 25 lat m.in rozwojowi technologii, zmianom w odbiorze, cyfryzacji, zmianom własnościowym, rozwojowi konkurencji, nie towarzyszyła zmiana modelu finansowania, co doprowadziło szczególnie Telewizję Polską do poważnych problemów.
W dyskusji uczestniczyli m.in. Barbara Borys-Damięcka, senator RP, Henryk Cichecki, członek zarządu Polskiego Radia, prof. Tadeusz Kowalski, członek rady nadzorczej Telewizji Polskiej, prof. Jan Kreft, przewodniczący rady nadzorczej Radia Gdańsk, Stanisław Jędrzejewski, członek rady nadzorczej Polskiego Radia, prezesi spółek rozgłośni regionalnych Polskiego Radia: Radia Kielce, Radia Kraków, Radia Szczecin, Radia Gdańsk, Radia Rzeszów, Polskiego Radia RDC, Radia Katowice, Radia Łódź.
-
Nasza dyskusja skupiła się wokół największych wartości, jakie mogą i powinny dawać społeczeństwu demokratycznemu media. Czy była przełomem? Na pewno jest ona rodzajem presji środowiska skupionego wokół mediów, bo społeczeństwo ma prawo do dobrych mediów publicznych - powiedział podsumowując obrady Sławomir Rogowski.
I Międzynarodowa Konferencja Mediów Publicznych jest kontynuacją tradycji Okrągłego Stołu Mediów odbywającego się w Gdańsku w latach dziewięćdziesiątych oraz konferencji organizowanych w Krakowie w latach 2000-2005, w której brali udział przedstawiciele KRRiT, Telewizji Polskiej SA, Polskiego Radia SA i medioznawcy. Uczestnicy dyskutowali m.in. o roli i przemianach mediów publicznych, a także o zadaniach, jakie media te powinny realizować. 7 marca 2013 roku Rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego, prof. dr hab. med. Wojciech Nowak oraz Przewodniczący KRRiT Jan Dworak podpisali list intencyjny, wznawiając tę międzynarodową inicjatywę.
Program I Międzynarodowej Konferencji Mediów Publicznych.