Zasady obrotu udziałami lub akcjami na rynku medialnym – analiza prawna

09.02.2015
Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji wielokrotnie zajmowała się tematyką zapisów właścicielskich i przejęcia kontroli w spółkach medialnych. Opinie w sprawach dotyczących spółek radiowych wyrażała m.in. w stanowisku z 12 czerwca 2007 r. i w stanowisku z 11 marca 2014. Na posiedzeniu 27 stycznia br. dyskusja została uzupełniona o analizę formalno-prawną związaną ze zbyciem udziałów w spółce posiadającej koncesję na rozpowszechnianie programu telewizyjnego.
Logo KRRiT
I.          Nabycie przez osobę zagraniczną
 
Przepis zawarty w art. 40a ustawy z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji (dalej: „u.r.t.”) stanowi, że  nabycie lub objęcie udziałów albo akcji, bądź nabycie prawa z udziałów lub akcji przez osobę zagraniczną w spółce, która posiada koncesję na rozpowszechnianie programu, wymaga zezwolenia Przewodniczącego Krajowej Rady wydawanego na podstawie uchwały Krajowej Rady. Ustawodawca szeroko zakreśla krąg podmiotów i transakcji, które będą objęte dyspozycją w/w normy wskazując w ust. 2, iż nabycie lub objęcie udziałów albo akcji, bądź nabycie prawa z udziałów lub akcji przez podmiot, w stosunku do którego osoba zagraniczna jest podmiotem dominującym, w rozumieniu Kodeksu spółek handlowych, uważa się za czynność dokonaną przez podmiot dominujący. Zgodnie z art. 4 § 1 pkt 4 k.s.h. spółką dominującą jest spółka handlowa w przypadku, gdy:

a)      dysponuje bezpośrednio lub pośrednio większością głosów na zgromadzeniu wspólników albo na walnym zgromadzeniu, także jako zastawnik albo użytkownik, bądź w zarządzie innej spółki kapitałowej (spółki zależnej), także na podstawie porozumień z innymi osobami, lub
b)      jest uprawniona do powoływania lub odwoływania większości członków zarządu innej spółki kapitałowej (spółki zależnej) albo spółdzielni (spółdzielni zależnej), także na podstawie porozumień z innymi osobami, lub
c)       jest uprawniona do powoływania lub odwoływania większości członków rady nadzorczej innej spółki kapitałowej (spółki zależnej) albo spółdzielni (spółdzielni zależnej), także na podstawie porozumień z innymi osobami, lub
d)      członkowie jej zarządu stanowią więcej niż połowę członków zarządu innej spółki kapitałowej (spółki zależnej) albo spółdzielni (spółdzielni zależnej), lub
e)      dysponuje bezpośrednio lub pośrednio większością głosów w spółce osobowej zależnej albo na walnym zgromadzeniu spółdzielni zależnej, także na podstawie porozumień z innymi osobami, lub
f)       wywiera decydujący wpływ na działalność spółki kapitałowej zależnej albo spółdzielni zależnej, w szczególności na podstawie umów określonych w art. 7.
 
Ustawa w art. 40a ust. 2 posługuje się terminem „osoba zagraniczna”, który w sposób oczywisty obejmuje nie tylko stosunek dominacji od spółki handlowej, jak definiuje go k.s.h., ale od każdej osoby lub podmiotu. W tym zakresie należy posługiwać się kryterium stałego miejsca zamieszkania w przypadku osób fizycznych oraz siedziby, w przypadku osób prawnych i innych jednostek organizacyjnych (por. Piątek S. [w:] Piątek S. (red.), Dziomdziora W., Wojciechowski K., Ustawa o radiofonii i telewizji. Komentarz., Warszawa 2014., s.423).

Na podstawie art. 40a ust. 1 u.r.t. do zezwolenia Przewodniczącego KRRiT stosuje się odpowiednio przepisy art. 33 ust. 3, art. 35 ust. 2, art. 36 ust. 2 oraz art. 38 u.r.t. Oznacza to, iż zezwolenie nie może być udzielone jeśli udział kapitałowy osób zagranicznych w spółce lub udział osób zagranicznych w kapitale zakładowym spółki przekroczy 49%, a umowa lub statut spółki nie będą zgodne z art. 35 ust. 2 pkt 2 u.r.t. Ponadto, zezwolenie nie zostanie udzielone jeśli wiązałoby się z zagrożeniem interesów kultury narodowej, dobrych obyczajów i wychowania, bezpieczeństwa i obronności państwa oraz zagrożeniem dla bezpieczeństwa informacji niejawnych lub z osiągnięciem przez wnioskodawcę pozycji dominującej w dziedzinie środków masowego przekazu na danym terenie. Odpowiednie stosowanie art. 38 u.r.t. oznacza, iż zezwolenia można odmówić w przypadku zaistnienia opisanych w tym przepisie przesłanek.

W przypadku dokonania czynności na udziałach lub akcjach bez wymaganego zezwolenia Przewodniczącego KRRiT, na podstawie art. 40a ust. 4 u.r.t., czynność taka będzie nieważna z mocy prawa.

Powyższej procedury nie stosuje się (art. 40a ust. 5 u.r.t.) do osób zagranicznych lub spółek zależnych do osób zagranicznych, których siedziby lub miejsce zamieszkania znajdują się w państwach będących członkami Europejskiego Obszaru Gospodarczego (państwa członkowskie Unii Europejskiej oraz  Islandia, Norwegia i Liechtenstein).
 
II.      Przejęcie bezpośredniej lub pośredniej kontroli nad działalnością nadawcy przez inną osobę
 
Zgodnie z art. 38 ust. 2 pkt 4 u.r.t. fakultatywną przesłankę cofnięcia koncesji stanowi przejęcie bezpośredniej lub pośredniej kontroli nad działalnością nadawcy przez inną osobę. Jedyną legalną definicję przejęcia kontroli zawiera ustawa z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów, która w art. 4 pkt 4 wskazuje, iż przez przejęcie kontroli rozumie się rozumie się wszelkie formy bezpośredniego lub pośredniego uzyskania przez przedsiębiorcę uprawnień, które osobno albo łącznie, przy uwzględnieniu wszystkich okoliczności prawnych lub faktycznych, umożliwiają wywieranie decydującego wpływu na innego przedsiębiorcę lub przedsiębiorców; uprawnienia takie tworzą w szczególności:

a)      dysponowanie bezpośrednio lub pośrednio większością głosów na zgromadzeniu wspólników albo na walnym zgromadzeniu, także jako zastawnik albo użytkownik, bądź w zarządzie innego przedsiębiorcy (przedsiębiorcy zależnego), także na podstawie porozumień z innymi osobami,
b)      uprawnienie do powoływania lub odwoływania większości członków zarządu lub rady nadzorczej innego przedsiębiorcy (przedsiębiorcy zależnego), także na podstawie porozumień z innymi osobami,
c)       członkowie jego zarządu lub rady nadzorczej stanowią więcej niż połowę członków zarządu innego przedsiębiorcy (przedsiębiorcy zależnego),
d)      dysponowanie bezpośrednio lub pośrednio większością głosów w spółce osobowej zależnej albo na walnym zgromadzeniu spółdzielni zależnej, także na podstawie porozumień z innymi osobami,
e)      prawo do całego albo do części mienia innego przedsiębiorcy (przedsiębiorcy zależnego),
f)       umowa przewidująca zarządzanie innym przedsiębiorcą (przedsiębiorcą zależnym) lub przekazywanie zysku przez takiego przedsiębiorcę.

W stanowisku z dnia 12 czerwca 2007 r. w sprawie zapisów właścicielskich Krajowa Rada odwoływała się wprost do w/w przpisu ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów. W stanowisku z dnia 11 marca 2014 r. w sprawie unifikacji programowej koncesjonowanych programów radiowych Krajowa Rada zwróciła  także uwagę na aspekt programowy przejęcia kontroli.
Przesłanka przejęcia bezpośredniej lub pośredniej kontroli nad działalnością nadawcy przez inną osobę może być przedmiotem analizy uprzedniej względem zdarzeń gospodarczych. Tak należy interpretować art. 38a ust. 3 pkt 2 u.r.t., który ustanawia ją jako jedną z przyczyn odmowy wyrażenia przez KRRiT zgody na przejście uprawnień z koncesji na inny podmiot w przypadku łączenia, podziału albo innego rodzaju przekształceń spółek handlowych. Podobnie, uprzedni charakter będzie miała analiza przedmiotowej przesłanki w toku opisanego wyżej postępowania w sprawie wydania zezwolenia dla osoby zagranicznej w trybie art. 40a u.r.t, który jak wspomniano w ust. 1 odsyła do odpowiedniego stosowania art. 38 u.r.t.

Ponadto należy zauważyć, że zgodnie z art. 13 ust. 1 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów zamiar koncentracji podlega zgłoszeniu Prezesowi UOKiK jeżeli:

1)     łączny światowy obrót przedsiębiorców uczestniczących w koncentracji w roku obrotowym poprzedzającym rok zgłoszenia przekracza równowartość 1.000.000.000 euro lub
2)     łączny obrót na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przedsiębiorców uczestniczących w koncentracji w roku obrotowym poprzedzającym rok zgłoszenia przekracza równowartość 50.000.000 euro.
 
III.    Obowiązki informacyjne
 
W przypadku spółek publicznych szeroki zakres obowiązków informacyjnych związanych ze zmianami kapitałowymi wynika z przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (dalej: „u.o.p.”). Przedmiotowa ustawa stanowi w art. 69 ust. 1, iż każdy kto:

1)          osiągnął lub przekroczył 5%, 10%, 15%, 20%, 25%, 33%, 331/3 %, 50%, 75% albo 90% ogólnej liczby głosów w spółce publicznej albo
2)          posiadał co najmniej 5%, 10%, 15%, 20%, 25%, 33%, 331/3%, 50%, 75% albo 90% ogólnej liczby głosów w tej spółce, a w wyniku zmniejszenia tego udziału osiągnął odpowiednio 5%, 10%, 15%, 20%, 25%, 33%, 331/3%, 50%, 75% albo 90% lub mniej ogólnej liczby głosów
jest obowiązany niezwłocznie zawiadomić o tym Komisję Nadzoru Finansowego oraz spółkę, nie później niż w terminie 4 dni roboczych od dnia, w którym dowiedział się o zmianie udziału w ogólnej liczbie głosów lub przy zachowaniu należytej staranności mógł się o niej dowiedzieć, a w przypadku zmiany wynikającej z nabycia akcji spółki publicznej w transakcji zawartej na rynku regulowanym - nie później niż w terminie 6 dni sesyjnych od dnia zawarcia transakcji.

Z mocy art. 69 ust. 2 u.o.p. powyższy obowiązek informacyjny ciąży takżę na inwestorach w przypadku opisanych w tym przepisie zmian dotychczas posiadanego udziału. Spółka zobowiązana jest zaś dyspozycją art. 70 pkt 1 u.o.p. do niezwłocznego przekazywania informacji, w zakresie określonym w art. 69, równocześnie do publicznej wiadomości, Komisji Nadzoru Finansowego oraz spółce prowadzącej rynek regulowany, na którym są notowane akcje tej spółki.

Stanowisko KRRiT z dnia 12 czerwca 2007 roku w sprawie zapisów właścicielskich

Stanowisko KRRiT z dnia 11 marca 2014 roku w sprawie unifikacji programowej koncesjonowanych programów radiowych

Aktualności

Newsletter

Powrót na górę strony
Adres Biura
Adres biura KRRiT
Siedziba i Biuro KRRiT Wydział Abonamentu RTV

Skwer kard. S. Wyszyńskiego 9

01-015 Warszawa

NIP: 521 27 99 708

REGON: 010182401
fax. 22 597 31 80

 

ul. Sobieskiego 101
00-763 Warszawa

Numer infolinii: 22 597 31 01

X Serwis wykorzystuje pliki cookies. Korzystanie z witryny oznacza zgodę na ich zapis lub wykorzystanie. Polityka prywatności i wykorzystywania plików cookies
Akceptuję politykę prywatności i wykorzystywania plików cookies w serwisie