Edukacja medialna w Finlandii - aktualna polityka państwa
06.03.2020
Kompleksowa, wysokiej jakości i systematyczna edukacja medialna, skierowana do wszystkich grup odbiorców - takie cele stawiają sobie Finowie w zaktualizowanej w grudniu 2019 r. polityce w zakresie edukacji medialnej.
Aktualizacja dotyczy zasad opublikowanych pierwotnie w 2013 r. Nowe wytyczne, wypracowane przez Narodowy Instytut Audiowizualny (KAVI) wspólnie z Ministerstwem Edukacji i Kultury, mają na celu przedstawienie wizji, celów i stanu edukacji medialnej w Finlandii. Dokument został opracowany w oparciu o ankietę internetową, warsztaty oraz konsultacje ze środowiskiem naukowym.
Nowa polityka podkreśla znaczenie współpracy międzysektorowej oraz potrzebę uwzględnienia wszystkich grup społecznych i zachęca różne strony zaangażowane w edukację medialną w Finlandii, poczynając od rządu, ministerstw, urzędów centralnych, do przeglądu swoich celów i wniosków z dotychczas prowadzonych działań.
Nowa polityka w zakresie edukacji medialnej skoncentrowana jest na trzech głównych celach:
Kompleksowej edukacji medialnej pod względem treści, perspektyw, grup docelowych i dystrybucji geograficznej. Należy zachęcać do tworzenia sieci i optymalizacji możliwości cyfrowych, a także do wykorzystywania mocnych stron różnych podmiotów i dzielenia się wynikami. W Finlandii różnorodne podmioty zapewniają wszechstronną i dostępną edukację medialną, która uwzględnia różne grupy docelowe, tematy i perspektywy. Edukatorzy mediów, którzy są pewni swoich mocnych stron, mogą znaleźć partnerów do współpracy i współpracować w sposób zorientowany na cel. Wszechstronność grup docelowych i specyfika lokalna są brane pod uwagę przy planowaniu, rozwoju i praktyce edukacji medialnej.
Wysokiej jakości edukacji medialnej, która musi być niedyskryminująca, oparta na badaniach
i współpracy międzynarodowej. Działania są korygowane na podstawie oceny wynikającej
z opracowanej praktyki ewaluacji. Należy podnieść kompetencje medialne i umiejętności nauczycieli mediów. Umiejętności korzystania z mediów można najlepiej poprawić za pomocą wysokiej jakości edukacji medialnej. Edukacja medialna w Finlandii jest zorientowana na cele, etyczna, dostępna, zrównoważona i skuteczna. Jakość edukacji medialnej poprawia się na podstawie samooceny i we współpracy między sektorami. Rozwój jest szeroko analizowany z różnych perspektyw. Wysokiej jakości edukacja medialna ma na celu promowanie praw człowieka, równości i niedyskryminacji oraz stworzenie warunków wstępnych dla zrównoważonego rozwoju.
Systematycznej edukacji medialnej, w której kluczowym elementem powinna być spójność. Wymaga to m.in: planowania, instytucjonalizacji i trwałości wiedzy oraz zasobów finansowych. Edukacja medialna przekształca się w bardziej systematyczną działalność poprzez odpowiednie planowanie, prowadzenie i alokację zasobów. Konsekwentna i spójna edukacja medialna ułatwia gromadzenie kompetencji, rozwój praktyk i ich instytucjonalizację w społeczeństwie. Planowanie pomaga zaangażowanym osobom wziąć pod uwagę tematykę i dostępność edukacji medialnej oraz dotrzeć do grup docelowych w szerokim zakresie.
Autorzy opublikowanej w grudniu 2019 r. roku nowej polityki poddają kilka propozycji osiągnięcia poszczególnych celów.
Pierwszemu celowi, którym jest kompleksowa edukacja medialna służyć mogą m.in.:
• edukacja medialna obejmująca szeroki zakres wiedzy,
• edukacja medialna skierowana do różnych grup,
• ulepszanie sieci wspierających edukację,
• wykorzystywanie możliwości cyfrowych,
• uwzględnianie lokalnych partnerstw,
• rozwijanie komunikacji między podmiotami działającymi w obszarze edukacji medialnej,
• wykorzystywanie mocnych stron różnych podmiotów,
• publicznie dostępne, materiały na licencji Creative Commons jako preferowane w edukacji medialnej.
Celowi, jakim jest wysokiej jakości edukacja medialna służyć mają m.in.:
• prowadzenie edukacji medialnej w oparciu o badania,
• systematyczne podnoszenie poziomu kompetencji medialnych specjalistów z różnych sektorów,
• systematyczne i oparte na potrzebach szkolenia podstawowe i doskonalące,
• nowe i innowacyjne sposoby szkolenia, takie jak mentoring rówieśniczy,
• opracowywanie ewaluacji edukacji medialnej,
• samoocena aktywności zawodowej,
• współpraca międzynarodowa.
Celowi trzeciemu czyli systematycznej edukacji medialnej służyć mają m.in.:
• skonsolidowana baza wiedzy na temat edukacji medialnej, prowadzona z wykorzystaniem badań akademickich i badań prowadzonych przez inne organizacje,
• usprawnione finansowanie edukacji medialnej, wspierające niedyskryminacyjne, kompleksowe, spójne i wysokiej jakości działania,
• opracowywanie sektorowych i międzysektorowych planów edukacji medialnej,
• wzmocnienie przywództwa w obszarze edukacji medialnej.
Dane zebrane na podstawie ankiety internetowej wykazały zróżnicowanie potrzeb społeczeństwa
w zakresie kształcenia kompetencji medialnych. Mimo że Finlandia ma silną tradycję i wiedzę w tej dziedzinie oraz duże wsparcie opinii publicznej dla prowadzonych w tym zakresie działań, nadal istnieją wyzwania dotyczące trendów kulturowych i społecznych (wykorzystanie mediów, polaryzacja społeczna), niepokojący jest brak zasobów i nierówności regionalne.
Edukacja medialna wchodzi w zakres podstawy programowej fińskiego systemu oświaty w wielosektorowym i multidyscyplinarnym ujęciu.
Nowa polityka podkreśla znaczenie współpracy międzysektorowej oraz potrzebę uwzględnienia wszystkich grup społecznych oraz zachęca zaangażowane w edukację medialną strony, poczynając od rządu, ministerstw, urzędów centralnych, do przeglądu swoich celów i wniosków z dotychczas prowadzonych działań.
Media Literacy in Finland: the national media education policy (EN)
