Eksperci Rady Europy o projektach ustaw medialnych
30.06.2016
Eksperci Rady Europy sprawdzili zgodność projektów trzech ustaw o mediach publicznych autorstwa posłów Prawa i Sprawiedliwości ze standardami wolności mediów. Ocena była zdecydowanie krytyczna. Prace w Sejmie nad tymi projektami zostały wstrzymane. 7 lipca wchodzi w życie ustawa o Radzie Mediów Narodowych (RMN). Jej niektóre zapisy, pochodzące z wcześniejszego projektu, zostały także ocenione przez ekspertów: Jean-François Furnémont i dr Eve Salomon.
Ich zdaniem „wyłączenia z członkostwa w Radzie są zbyt słabe. Odnoszą się one jedynie do organów wykonawczych i administracyjnych, otwierając drogę do obecności osób zajmujących pozycję w organach wybieralnych lub w partiach politycznych”. Brakuje „ograniczeń na wzór tych, które dotyczą członków KRRiT nie mogących być członkami „we władzach stowarzyszeń, związków zawodowych, związków pracodawców, organizacji kościelnych lub związków wyznaniowych”.
„Jeśli chodzi o mianowanie członków Rady, to kryteria są zbyt nieostre. Co więcej, nie ma procedury mianowania, co oznacza, że obywatel nie może aplikować o pozycję członka Rady, a proces mianowania nie podlega publicznemu sprawdzeniu (takiemu jak otwarte przesłuchanie kandydatów). To otwiera drzwi do niejasnych, upolitycznionych nominacji”.
Eksperci mają zastrzeżenia do trybu funkcjonowania pięcioosobowej Rady Mediów Narodowych, w której dwa miejsca przeznaczone są dla przedstawicieli opozycji. Rada obraduje w składzie minimum trzech członków. „Z tego względu kolektywne funkcjonowanie Rady powinno być regułą; inaczej obecność przedstawiciela opozycji nie będzie miała żadnego wpływu na najważniejsze decyzje Rady”.
Krytyczne uwagi ekspertów Rady Europy dotyczą także projektów ustaw o składce audiowizualnej i przepisów wprowadzających. Obecnie rząd zapowiada uszczelnienie poboru abonamentu radiowo-telewizyjnego, a następnie zmianę systemu finansowania mediów publicznych i zmiany organizacyjne w tych mediach. Opinia ekspertów Rady Europy może być ważnym głosem w dyskusji nad tymi zmianami.
Opinia ekspertów Rady Europy na temat trzech projektów ustaw dotyczących polskich mediów publicznych
Projekt ustawy o mediach narodowych
Projekt ustawy o składce audiowizualnej
Przepisy wprowadzające ustawę o mediach narodowych i ustawę o składce audiowizualnej